The Divine Life Society
Afdeling Aalst |
vervolg
Achterwaartse buigingen
Er zijn een aantal achterwaartse buigingen, die bijna iedereen met niet teveel moeite onder de knie kan krijgen en die van
onschatbare waarde zijn voor het onderhoud van het lichaam en de geest. Ik heb het over de Boothouding (naukaasana),
de Serpenthouding (sarpaasana), de Cobrahouding (bhoejangaasana), de Halve Sprinkhaanhouding
(ardhashalabhaasana), de Sprinkhaanhouding (shalabhaasana), de Halve Booghouding (ardhadhanoeraasana) en de
Booghouding (dhanoeraasana). Ik heb ze hier gerangschikt volgens moeilijkheidsgraad en dus ook in de volgorde waarin
ze best in een oefenschema worden ingepast. Ze kunnen allemaal na elkaar worden gedaan of je kunt er een keuze uit
maken of soms eens afwisselen.
Hun effect
Als je iemand deze Yogahoudingen (aasanas) ziet uitvoeren met een ontbloot bovenlichaam merk je dat zijn rug rood
wordt langsheen zijn wervelkolom. Het bloed wordt als het ware in de wervelkolom ingeperst. De hele streek van de
wervelkolom wordt dus goed doorbloed en de ruggenmergszenuwen worden extra gevoed.
De achterwaartse buigingen zijn bloedzuiverende aasanas. Ze activeren alles wat met het reinigen van het organisme belast is. Je gaat ervan zweten; dit wil zeggen dat de poriën opengaan, zodat afvalstoffen worden afgevoerd. Dit is ook de reden waarom je ze niet mag beoefenen op de tocht: de poriën staan open en daardoor kan de lichaamswarmte ontsnappen en kan koude het lichaam binnendringen en het doen afkoelen. Als je kippenvel hebt, zul je op dat ogenblik geen verkoudheid opdoen. Het kippenvel ontstaat doordat de poriën zich stevig sluiten, zodat de lichaamswarmte niet kan ontsnappen en de koude niet kan binnendringen. Als je bezweet bent, is het niet goed je bloot te stellen aan een koude luchtstroom. Het is beter het lichaam langzaam te laten afkoelen of het af te spoelen met koud water, zodat de poriën zich sluiten. Ook beginnen tijdens de achterwaartse buigingen de longen dieper te ademen. De buik wordt door de houding sterk onder druk gezet, waardoor de knijpende beweging van het spijsverteringskanaal wordt bekrachtigd en de lever zich kan ontdoen van zijn afvalstoffen. Dit bestrijdt ook winderigheid. De bijnieren worden gestimuleerd, zodat er wat meer adrenaline in je bloedbaan komt en je over meer energie en kracht beschikt. Ik las in een door een arts geschreven artikel dat nooit iemand een naald in de bijnier heeft gestoken om dat effect te controleren en dat geen enkele Yogaleraar dan ook zoiets mag vermelden. Het laboratorium van de Yogi is zijn ervaring. Als we moeten wachten tot dokters hun fiat geven, kunnen we lang wachten. Als dokters een lijk ontleden, vinden ze de bijnieren. Ze vinden evenwel niet waar Yogis het over hebben, namelijk de chakrasof op de wervelkolom gelegen energiecentra. Deze behoren immers tot dat gedeelte van de persoonlijkheid dat het lichaam verlaat bij het overlijden. Ter hoogte van de bijnieren en de zonnevlecht ligt op de wervelkolom de manipoera chakra. Letterlijk vertaald: de stad of plaats (poera; de oe is onderstreept om aan te geven dat ze lang is) die schittert als een edelsteen (mani). Het woord poera kennen we uit de naam van een beroemde stad, Singapoer (leeuwenstad). Mani komt onder andere voor in de Boeddhistische mantra Om mani padme hoem (ik ben het juweel in de lotus). De achterwaartse buigingen stimuleren de manipoera chakra. Deze houdingen geven dan ook kracht en vitaliteit. Dokters zullen beweren dat die chakras ontsproten zijn aan de fantasie van "navelstaarders". En zo is het nooit goed. Ik denk daarom altijd: "De honden blaffen en de karavaan gaat voorbij." En ik ben er altijd wel bij gevaren. Ik bedoel nu niet dat je je mag laten vermuilezelen. Integendeel, ik zal altijd de eerste zijn om je te zeggen in alle omstandigheden je gezond verstand bij te houden. Ik ben altijd verbaasd over het gemak waarmee mensen zich laten bedotten, beduvelen en in de luren leggen.
Krokodilhouding
Ik zal de bovengenoemde aasanaseen na een bespreken. Laten wij beginnen met de Boothouding (naukaasana). De
uitgangshouding wordt Krokodilhouding (makaraasana) genoemd. Dit is een aasana op zich, al is het niet echt een
achterwaartse buiging; het is veeleer een heel neutrale houding. Je ligt op de buik met de benen samen en ook de hielen
samen. Het voorhoofd ligt op de grond. De vingers liggen ineengestrengeld op het achterhoofd. De ellebogen liggen
ontspannen op de grond. Meer is er niet aan.
Als je in de dierentuin bij de krokodillen komt, krijg je de indruk dat ze dood zijn. Ze liggen volstrekt onbeweeglijk. Maar als hun oppasser met voedsel komt, zie je ze vliegensvlug in actie schieten. De naam staat dus voor twee dingen: ontspanning en alertheid. Je bent er volmaakt hier en nu bij. Deze boodschap uit het Yogaonderricht wordt ook geïllustreerd door een naam van de Ultieme Werkelijkheid in de vorm van Krishna, die de bezoekers aan onze Satsangkennen uit de kiertan. In de kiertan "Raama Krishna Hari Moekoenda Moeraarie" komt de naam voor: Makara koendala dhaarie, die oorbellen draagt in de vorm van een krokodil.
De houding is compleet als je ademt met de buik: terwijl je inademt, drukt de buik tegen de mat, uitademend verdwijnt die druk. Je ademt vanzelfsprekend in en uit door de neus en zo langzaam en ontspannen en volstrekt geluidloos dat als men een pluisje onder je neus houdt het schier niet beweegt. Dit kan verscheidene minuten worden volgehouden.
Het middenrif
In de Krokodilhouding wordt het middenrif gestimuleerd. Het middenrif is de spier die de buik- van de borstholte scheidt
en die doorboord wordt door de aorta, de vena cava (holle ader), de slokdarm en een verzamelkanaal voor de lymfe. Het
op- en neergaande middenrif trekt op die buizen en de op- en neergaande buikwand masseert de ingewanden.
Ik had ooit een man in mijn les, die de houding niet kon uitvoeren. Hij had een openhartoperatie achter de rug en zijn borstbeen was slecht aan elkaar gegroeid. De houding bezorgde hem teveel pijn. Ik vroeg hem zijn kin in zijn handen te leggen. De voorarmen staan in dat geval loodrecht op de grond en de ellebogen zijn samen. Dit kon hij met gemak doen.
Boothouding
Vanuit de Krokodilhouding kun je de Boothouding doen. Adem diep uit. Dit is ook diep ontspannen. Adem dan langzaam
in en hef alle lichaamsdelen van de grond die je kunt heffen, zodat je nog alleen op de buik rust. Adem rustig en diep door.
Laat de adem vrij. Houd je gezicht ontspannen. Ook de ellebogen worden geheven. Voel hoe het lichaam een gemak
zoekt. Wees je bewust van alles in het veld van je ervaring. Adem alvorens te beëindigen diep uit, adem daarna in en
verbeter de houding. Houd de adem een tijd in en kom dan rustig uitademend langzaam neer. Dit hoeft niet te worden
herhaald, maar je kunt de duur langzaamaan opdrijven. Vermijd evenwel overdrijving.
Allerlei
Er zijn enkele variaties met bijvoorbeeld de vingers in elkaar gestrengeld op het zitvlak en de armen gestrekt. Maar dit zijn
details die weinig terzake doen.
De vraag is of de hielen worden gespreid of samen gehouden. Met de hielen gespreid is het wat gemakkelijker, maar met de hielen samen is het ook doeltreffender. Door de hielen samen te houden, ontstaat er een druk in de lendenstreek, die de werking van de nieren en ook van de bijnieren bevordert.
Ga na de houding na of het lichaam degelijk ontspannen is en nergens verkrampt. Vind je zo'n plek, plaats er dan je bewustzijn in en voel dat ze ontspant. Wees je daarna bewust van de adem. Dit betekent niet dat je anders moet gaan ademen. Wees je gewoon bewust van het in- en uitstromen van de adem. Zo belet je dat je geest overal met je op de loop gaat.
Plaats in het oefenschema
Door het feit dat achterwaartse buigingen op zo'n intense manier bloedzuiverend werken, plaats ik ze steevast vooraan in
het oefenschema, na de inleiding en de evenwichtshouding, zoals de Boomhouding (vrikshaasana) of de Houding van de
koning van de dans (Shivanataraajaasana).