The Divine Life Society
Afdeling Aalst |
Bandhas zijn oefeningen. Het zijn meer bepaald moedraas. Moedraa betekent: zegel. De energie wordt in het lichaam als het ware ergens verzegeld of het bewustzijn wordt verzegeld in een bepaalde staat.
Moedraas zijn in de Indiase danskunst handbewegingen met een bepaalde betekenis. De danser vertelt er een verhaal mee of drukt er iets mee uit.
Ook in Yoga worden met moedraas bepaalde houdingen van de handen bedoeld, zoals bijvoorbeeld gnyaana moedraa (het symbool van Zelfbewustzijn: top van de wijsvinger tegen de duim) en vishnoe moedraa (zegel van de Aldoordringende: ring en middenvinger van de rechterhand in de handpalm; de duim wordt gebruikt om het rechterneusgat te sluiten, de pink en de ringvinger om het linkerneusgat te sluiten; dit wordt gebruikt bij het wisselend ademen).
Moedraas kunnen ook Yogaoefeningen zijn. Onder die oefeningen zijn er twee die zo bekend zijn dat ze meestal worden beschreven onder de Yogahoudingen. Het gaat om viparieta karanie moedraa (een omgekeerde houding) en Yoga moedraa (vooroverbuigen vanuit padmaasana of Lotushouding).
De bandhas worden in de moedraas en ook tijdens Yogahoudingen zo vaak gebruikt dat men ze gemakshalve een speciale naam gaf, dat men ze dus bandha en niet met de meer algemene en vagere term moedraa aanduidt.
Er zijn drie bandhas:
oeddieyaana bandha
moela bandha
jaalandhara bandha
Oeddieyaana bandha is de basis van nauli, een van de zes zuiveringsoefeningen, de shatkarmas of shatkriyaas. Shat betekent: zes. Nauli is het doen draaien van de rechte buikspieren (recti abdominis). Het is of er een molen aan het draaien is in de buik.
Oeddieyaana bandha wordt staand of zittend gedaan. In enkele maanden tijd kan het gemakkelijk door dagelijkse oefening worden geleerd.
Oeddieyaana bandha staand
Sta in een kleine spreidstand. De voeten zijn ongeveer een voetlengte van elkaar verwijderd. Buig wat voorover, buig lichtjes door de knie'n en druk krachtig met de handen op de dijen. Adem grondig uit door de neus en trek de buik in en naar boven en zet de ribben uit. Ontspan eerst de spieren en adem pas dan in. Dit is belangrijk.
Op zekere dag zul je erin slagen. Het is of de hele buikinhoud in de borstkas wordt gezogen. Het middenrif gaat dan helemaal bol staan en de buik ziet er uit als een holte.
Het middenrif of diafragma is de spier die de buik- van de borstholte scheidt. Ze wordt doorboord door de slokdarm. De maag ligt onder het middenrif. Ze wordt ook doorboord door de aorta en door de vena cava of holle ader en ook nog door een verzamelkanaal voor de lymfe. Die buizen zijn alle verweven met het middenrif.
Het middenrif wordt verondersteld tijdens het ademen op en neer te gaan. Het daalt bij de inademing en stijgt bij de uitademing. Als het daalt, wordt de borstinhoud namelijk groter en als het boller gaat staan wordt hij kleiner.
Bij het stijgen der jaren heeft het middenrif de neiging stil te vallen, vooral bij mensen die een zittend leven leiden en te weinig beweging nemen. Bij een gezond mens beweegt het middenrif op het ritme van de ademhaling en trekt daarbij voortdurend aan die buizen waardoor het hart en de longen en ook de buikinhoud in beweging worden gehouden. Het op en neer gaan van het middenrif en de daarmee gepaard gaande beweging van de buikwand masseren het gehele inwendige organisme.
Als het middenrif verzwakt, valt deze massage weg en verloopt de werking van het hart en de longen en de spijsvertering nog alleen op hun chemische processen en dat is vaak niet voldoende om een goede gezondheid te waarborgen. In de Yogales voor beginners wordt dan ook veel aandacht besteed aan houdingen die het middenrif activeren en de buikwand verstevigen, zoals bijvoorbeeld de Krokodilhouding en de Boothouding, om er maar twee te noemen.
Doe ten minste viermaal oeddieyaana bandha. Je kunt dit doen na de Yogahoudingen en voor de diepe ontspanning of Lijkhouding.
Oeddieyaana bandha zittend
Zit in een stevige zithouding. Bijvoorbeeld: druk de linkerhiel tegen het perineum (het plekje tussen de anus en geslachtsorgaan) en leg de rechtervoet op de linkerdij. Dit is een uitstekende zithouding voor de beoefening van de oeddieyaana bandha. Is deze houding niet mogelijk zit dan in de kleermakerszit. Doe wat je kunt.
Druk met de handen krachtig op benen. Adem grondig uit. Trek de buik in en naar boven. Houd dit een tijd vol. Ontspan dan de buikspieren en adem pas dan in. Herhaal dit een viertal keren.
Zodra je hierin wat bedrevenheid hebt verworven, kun je oeddieyaana bandha als volgt beoefenen. Adem grondig uit. Doe dan vijfmaal oeddieyaana na elkaar en adem pas dan weer in. Herhaal dit tweemaal de week die volgt, driemaal de volgende week, viermaal de volgende, de week daarna vijfmaal en de week daarna zesmaal. Dit zijn dus dertig oeddieyaana bandhas. Als je dit met gemak kunt uitvoeren, kun je nauli leren.
Moela bandha
Moela betekent: wortel of basis. Moela bandha is het samentrekken van de anus en het perineum.
Zit in een stevige zithouding. Trek de anus samen en omhoog. Trek evenwel niet het hele bekken en zitvlak samen. Houd die goed ontspannen. Trek ook de onderste buikspieren naar binnen en naar boven. Moela bandha vergt geduldige oefening. De lichaamsenergie vloeit neerwaarts. Door moela bandha wordt ze opwaarts gericht.
Wie last heeft van aambeien moet werk maken van de omgekeerde houdingen, vooral van de Ploeghouding en vooral van de fase waarin de benen wijd gespreid zijn en de voeten in de handpalmen staan. In deze houding ontdoet de hele streek van de anus zich van zijn aderlijk bloed. De aders krijgen de tijd hun elasticiteit te herstellen.
De Ploeghouding heeft ook de faam een heel gunstige invloed te hebben op de alvleesklier (pancreas) en dus te helpen in geval van suikerziekte.
Jaalandhara bandha
Jaalandhara bandha is de kin-borst-klem. Zit in een stevige zithouding. Adem diep in door de neus, druk de kin tegen het kuiltje van de keel en houd de adem in. Hef eerst het hoofd op alvorens weer in te ademen.
De Alle-delenhouding (sarvaagaasana) wordt door deze kin-borstklem gekenmerkt. De schildklier wordt uitgeknepen als een spons, wat haar werking regelt. Het is aan dit feit dat deze houding haar naam dankt. De schildklier beïnvloedt de hele persoonlijkheid. Vandaar dat "alle delen " (sarva anga) in de naam. Om het effect van de kin-borstklem in de Alle-delenhouding en de Ploeghouding te verhogen, wordt de tong opgerold in de mond.
Shaambhavie moedraa
Shaambhavie betekent: wat tot Shiva behoort. Het is een eenvoudige moedraa. Zit in een stevige zithouding. Kijk naar de plaats tussen de wenkbrauwen. Overdrijf niet en bouw geen spanning op. De geest komt tot stilstand. Mediteer over stilte.
Dit wordt ook beoefend tijdens de Matsyendraasana, de schroefbeweging of Houding van Matsyendra. Matsyendra was een legendarische Yogi. Zijn naam betekent: Heer van de vissen. De vis verzinnebeeldt stilte.
Nabho moedraa
Nabho moedraa is de moedraa waarin de onderkant van de tong tegen het verhemelte wordt geplaatst. De opgerolde tong wordt dan zo ver mogelijk in de keel gestoken.
Nadat je oeddieyaana bandha, jaalandhara bandha, moela bandha, nabho moedraa en shaambhavie moedraa gedurende een tijd afzonderlijk hebt beoefend, kun je ze combineren. Dit is een pracht van een oefening.
Zit in een stevige zithouding. Adem grondig uit. Trek de spieren van de anus samen en omhoog (moela bandha), doe oeddiyaana bandha, zet de kin in het kuiltje van de keel (jaalandhara bandha), richt de blik op de plaats tussen de wenkbrauwen (shaambhavie moedraa) en houd de tong opgerold in de mond (nabho moedraa). Houd dit vol zolang je met gemak kunt.
Hef om te beïindigen het hoofd op, ontspan de buik, de ogen en de tong en adem pas dan in. Herhaal dit verscheidene keren. In de kortste keren word je er een expert in.