The Divine Life Society
Afdeling Aalst |
Lezingen van Swami Chidananda gehouden in de vijftiger jaren
in de Yoga Vedanta Forest Academy in Goeroedevs
aashram
VERWIJDER DE VEREENZELVIGING
MET BEGEERTEN
Dit zijn de gezond-verstandmethodes die iemand die een leven van Yoga en Vedanta wil leiden als uitrusting moet bezitten. Zoals ik zei kunnen we niet weglopen van de geest en de zinnen. We moeten om die reden de werking van de geest begrijpen. Als er een vritti (golf) in de geest komt, denk er dan niet aan, maar laat hem weer bezinken. Fantaseer er niet over, want het is fantasie die hem versterkt. Vereenzelvig je niet met de begeerte en als de begeerte sterk is, wees dan standvastig en geef er geen uitdrukking aan. Goeroedev placht te zeggen: "Dood de begeerte in de knop. Komt de begeerte in de vorm van een golf, schakel die dan terstond uit, dan en daar. En waak erover dat ze niet wordt bevredigd. Maak uiterlijk geen cheshtaa (vervulling)." Komt de begeerte om te kletsen, zeg dan: "Neen! Ik zal het lichaam niet toestaan te bewegen." Als het lichaam niet in beweging komt, is de geest machteloos. De begeerte zal dan bezinken in de geest en er zal kalmte zijn.
SAADHANAA VOOR BEHEERSING
VAN DE GEEST
In het begin van de saadhanaa moeten steeds meer begeerten op het fysieke vlak onder controle worden gehouden, maar naarmate we meesterschap over onszelf verwerven, worden opkomende vrittis onmiddellijkonschadelijk gemaakt. Dit wordt gedaan door vichaara (onderzoek) en viveka (onderscheidingsvermogen). Deze zijn een grote hulp voor de zoeker.
Zodra een vrittiopkomt, wordt hij teruggestuurd en uiteindelijk worden ze alle ongedaan gemaakt door de Naam van de Ultieme Werkelijkheid te herhalen, door meditatie, door gebed enz. Dit zijn alle krachtige, positieve methodes. En dat moet ook, want de vrittis (golven) en samskaaras (onderbewuste indrukken) zijn ontelbaar en diep geworteld, maar ze worden door de oprechte beoefening van Yoga uiteindelijk vernietigd in hun totaliteit. Alle vaasanaas (subtiele begeerten) enz., die hindernissen vormen op het pad van de zoeker, worden volledig uitgeschakeld door japa, kiertan, satsang en svaadhyaaya (studie van de Schriften). Uiteindelijk wordt het werk gedaan door een combinatie van deze methodes, maar ondertussen moeten wij met de geest afrekenen door viveka(onderscheidingsvermogen) en vichaara (onderzoek), zodat hij nooit de vorm van een begeerte kan aannemen.
BESTUDEER DE GEEST
Hoe meer we de machinerie begrijpen, hoe gemakkelijker wij kunnen afrekenen met haar subtiele bewegingen en onderstromen en hoe beter we de geest kunnen gebruiken als een doeltreffend instrument van saadhanaain plaats van dat hij een voortdurende hindernis is, die belet dat je vooruitgaat op het Yogapad. Alle voorspoedige voorwaarden, zoals het ideale gezelschap, alle mogelijke boeken kunnen aan een zoeker worden gegeven, maar als hij zich niet kwijt van deze belangrijke taak van te proberen de geheimzinnige natuur van de werking van de geest te begrijpen en niet probeert zijn vaasanaas te verminderen en zijn wilskracht te versterken, kan hij van geen enkele van die middelen echt gebruik maken. Hij kan geen gebruik maken van zijn Goeroe en hij kan geen gebruik maken van zijn ekaanta(alleenzijn), omdat die alleen kunnen worden gebruikt door een beheerste en gecultiveerde geest. Maar eens dat gebeurd is, kan hij gebruik maken van alles wat God hem gaf. Zelfs een zin uit een Schrift is dan voldoende om in hem een vloed van spiritueel bewustzijn op te wekken. Gebeurt dat niet dan is zijn Yoga nutteloos. Begrijp daarom de geest, bestudeer hem en ken zijn machinerie door en door en weet hoe ermee om te gaan.
Dit is een belangrijk onderdeel van Yoga, van Vedanta, van saadhanaa, van het spirituele leven. Op het begin van het pad zijn al deze belangrijk. Wanneer men ze beoefend heeft, wordt de Godverwerkelijking gemakkelijk. Ze zeggen dat de Godverwerkelijking zo gemakkelijk is dat ze kan worden bereikt in de tijd die nodig is om een bloem te verpulveren, zodra je bent bevrijd van alle onzuiverheden, wanneer je dus een oettama adhikaari (hoogste geschikte persoon) werd. Daarvoor moet je geduldig werken en hoe meer je je tijd wijdt met nederigheid, oprechtheid en eerlijkheid aan de studie van je wezen en deze innerlijke machinerie, de geest, en hoe meer aandacht je eraan schenkt, met kennis van dit Yoga-instrument, hoe beter je zult slagen op het pad van Yoga en Vedanta en het spirituele leven.
DE HOGERE EN DE LAGERE GEEST
We hebben gezien hoe het geheel van het beleven van het spirituele leven, het geheel van het Yogaproces en praktische Vedanta zich vooral afspeelt in de geest. Ook uiterlijk hebben deze innerlijke processen een uitdrukking. Ze manifesteren zich in de vorm van bepaalde gedragspatronen en reacties op uiterlijke invloeden, in de vorm van de activiteiten waaraan men zich overgeeft, maar in hoofdzaak vinden ze plaats in de innerlijke koeroekshetra, de geest. Er woedt een eeuwige strijd in de geest tussen de lagere instinctieve aandriften en de hogere, spirituele verzuchtingen, tussen dat deel van de geest dat de zinnen naar buiten trekt en dat gevuld is met rajas(rusteloosheid) en tamas (inertie) en het saattvische(harmonische) gedeelte van de geest, het vivekayoekta boeddhi (het intellect dat het juiste onderscheid maakt), de vichaara-yoekta manas(de geest die op de juiste wijze de dingen onderzoekt), de geest waar onderscheidingsvermogen zich begon te manifesteren, waar de selectieve kracht van het intellect begon te functioneren. Het begint het onderscheid te maken tussen wat juist en wat onjuist is, tussen wat moet worden gedaan, wat bevorderlijk is voor je succes en wat je succes in de weg staat. Als deze onderscheidmakende geest begint te functioneren, begint de mens na te denken over het hoe en het waarom van de dingen. Dit onderscheidingsvermogen ontstaat door satsang (het samenzijn met gelijkgestemde zoekers of met wijzen) of tengevolge van moeilijke ervaringen, van de tegenslagen in het leven of door poerva samskaaras (onderbewuste indrukken uit vorige levens) of tengevolge van ontelbare factoren die de onderscheidmakende geest doen ontwaken. De instinctieve geest, gevuld met begeerten naar voorwerpen, probeert de mens neer te halen, de hogere geest daarentegen verheft hem. Uiteindelijk is het het spirituele gedeelte van de mens dat zijn eigen suprematie bevestigt over het lagere instinctieve zinnelijke gedeelte van de mens en hem ten volle doet vaststaan in Aatmisch bewustzijn (Zelfbewustzijn), dat het uiteindelijke stadium van Yoga is.
In dit proces hebben wij ontdekt hoe de geest werkt, hoe hij telkens weer probeert de mens mee te sleuren in zijn vicieuze cirkel van ervaring, samskaaras (onderbewuste indrukken), vaasanas (subtiele begeerten), kalpanaa (inbeelding), ahamkaara (ego), ichchhaa(wil), kaamanaa (genotzucht) en cheshtaa (activiteit). In cheshtaaherhaal je de ervaring en wordt een samskaara gevormd, uit samskaaraskomen vaasanaas voort. Vaasanaa wordt een vritti (golf), die met de hulp van de inbeelding een ichchhaa wordt, ichchhaaneemt de hulp van het egoïsme en wordt een kaamanaa en kaamanaawordt versterkt tot een trishnaa (hunkering) of sterke begeerte. Cheshtaaof de eigenlijke bevrediging van de begeerte volgt op trishnaa en het genieten versterkt opnieuw de samskaara en op die manier wordt het hele proces telkens weer herhaald.
SAMSKAARAS WORDEN VERSTERKT
DOOR HERHALING
Eén waarheid komt hieruit duidelijk naar voren. Een begeerte die wordt bevredigd maakt de samskaara sterker die aan de basis van de begeerte ligt. De zoeker moet dan ook een belangrijke waarheid in gedachten houden, namelijk dat het bevredigen van begeerten de begeerten nooit doet eindigen. Je kunt begeerten nooit doen eindigen door ze te bevredigen. Zoals hongerige vlammen nooit bedaren door er geklaarde boter over te gieten, zo wordt ook de begeerte sterker door ze te bevredigen. Goeroedev heeft dit prachtig onder woorden gebracht. Hij zegt: "Werk niet samen met de geest." Bevredig de begeerten niet die opkomen in de geest. Het is de aard van de geest dingen te begeren. De geest en begeerten zijn synoniemen. Wanneer er dus begeerten opkomen, vervul ze niet. Dit is de enige manier om meesterschap over de geest te verwerven. Dit is de sleutel tot succes in beheersing van de geest. Bevredig de begeerten niet als ze zich manifesteren. Ontelbare begeerten kunnen in je opkomen, wees stil.
Zeg niet: "Komaan, ik zal jullie bevredigen." Het is slechts wanneer je de vergissing begaat van te zeggen: "Ik ben de geest", "Ik begeer", dat je een blunder begaat. Zoals je een lastige hond opsluit in een kamer, zo moet je ook de geest vanbinnen opsluiten. Slechts wanneer de geest gezuiverd is, wordt hij je gids. Tot dan mag je niet met hem samenwerken. De geest zal dan niet langer de beweger van de mens zijn, maar de mens zal de beweger van de geest zijn. Je wordt dan een manojit of indriyajit. Dat is het wat een zoeker moet worden: een overwinnaar van de geest (manas) en de zinnen (indriyas). Om die reden moet je ten volle deze wet begrijpen.