Toespraak gehouden op een 8ste september in Sivananda Aashram ter gelegenheid van Swami Sivananda’s geboortedag.

Wij herdenken vandaag de komst op deze wereld van een groot man. Wij vieren namelijk de geboorte van de grote Meester Swami Sivanandaji Maharaj. Gewoonlijk worden zulke onbeschrijflijke individuen supermensen genoemd of, als je een beetje meer filosofisch wilt zijn, superindividuen, uitgestrekter vormen van individualiteit. Dit is de betekenis van superindividualiteit. Op welke manier reikt hij voorbij de dimensies van zijn zichtbare persoonlijkheid? De dimensie van een persoon is eigenlijk niet de omvang van zijn lichaam, want het lichaam is niet de persoon. De betekenis van een superindividu wordt bepaald door het bewustzijn dat het lichaam bezielt. We moeten goed in gedachten houden dat een persoon niet het lichaam is. De kracht die wordt tentoongespreid door een persoon, zijn kennis en zijn vermogen tot handelen, ziet men niet in het van vijf elementen gemaakte lichaam. Het is de geest van die persoon. Wat de persoon denkt is eigenlijk de persoon, anders ziet iedereen er gelijk uit. Zelfs Raama en Krishna zagen eruit als ieder ander menselijk wezen, maar ze waren op een intense manier superindividueel, ze overstegen zichzelf. Wat is het dat zichzelf overstijgt? Dat precies is de persoon.

Swami Sivananda ging nooit naar het buitenland, maar er is geen land ter wereld waar men zijn naam niet kent. Hoe verspreidde hij zich over de hele wereld zonder iemand buiten India te hebben gezien? Hij woonde in een grotachtige kamer op de oever van de Ganges, zelfs zonder ventilatie, donker vanbinnen. Welk beginsel is het dat door hem werkte en dat hem zo beroemd maakte? En zijn naam trekt steeds maar meer mensen aan. De boeken die hij schreef zijn heel sterke magneten. De geschriften van Swami Sivanandaji zijn de manifestatie van een zielenkracht. Hij was helemaal aanwezig in ieder woord dat hij schreef. De schrijver moet verzonken zijn in ieder woord dat hij spreekt of schrijft, anders snijdt wat hij zegt of schrijft geen hout. Wat je ook denkt, je moet helemaal aanwezig zijn in je gedachte. Als je aan iets denkt en je denkt terzelfder tijd aan twintig andere dingen, dan heeft die gedachte geen kracht. Wanneer je aan iets denkt, denk dan alleen aan dat en aan niets anders. Dit is niet alleen het principe van spirituele groei, maar ook van een goede gezondheid. Een versnipperde geest, die in verscheidene richtingen wordt getrokken, kan zich op niets concentreren. Zelfs terwijl je eet kun je dan niet denken aan het feit dat je eet, je geest is in het station, omdat je binnen een half uur een trein moet halen. Iemand die binnen het half uur een trein moet halen, kan beter niet meer eten. Het is beter dat hij vertrekt. Anders kan zijn maag niet verteren wat hij eet. De moderne ziekte is de haast waarmee alles moet worden gedaan. Alles is dringend. Het moet nu gebeuren, want nog iets anders moet worden gedaan. De handeling waarin je niet aanwezig bent, is een bindende handeling. De handeling waarin je helemaal aanwezig bent, is een verlossende handeling. Als we onze ogen sluiten en nagaan of er een handeling is waarin we helemaal aanwezig zijn, stellen we vast dat we in niets helemaal aanwezig zijn. We schieten dan ook tekort in alles wat we doen.

Swami Sivananda wordt over het algemeen een Godmens genoemd. De Franse schrijver Romain Roland schreef een biografie over Shrie Ramakrishna Paramahamsa. Hij gaf ze de vreemde titel Shrie Ramakrishna, de Man Gods. Geen Godmens, maar een mens van God. Voor een oppervlakkige lezer is dit heel vreemd. Wat is een mens van God? Het is een mens waarin alle facetten van God kunnen worden gevonden. Een Godmens is een persoon die God in zijn hart heeft gesloten. Een mens van God is een mens in wie elk aspect van God verblijft. We kunnen hetzelfde over Swami Sivananda zeggen. Ieder woord dat hij sprak was een Schrift. Vroeg iemand hem om een boodschap dan placht hij te zeggen: “Welke boodschap wil je? Zie hoe ik leef. Zie hoe ik werk. Dat is mijn boodschap. Als je in mijn voetstappen wilt treden en denken zoals ik denk en doen wat ik doe welke boodschap wil je dan nog meer?” Het leven van een mens is de boodschap van die mens.

Shrie Raama is niet groot omdat Vaalmieki een boek over hem schreef of omdat Toelasidaasa een boek over hem schreef, maar door de grootheid van zijn persoonlijkheid, bekoorlijk, stralend, vriendelijk, mededogend en ontembaar sterk, en zo was ook Krishna. Alle facetten van God waren in hen aanwezig, Brahmaa, Vishnoe, Shiva werkten door deze incarnaties. Voor elke zoeker was Swami Sivananda een ideaal, een voorbeeldige goeroe, die niets nodig had, maar die alles gaf. Wanneer iemand hem een mandje fruit aanbood, verdeelde hij de vruchten onmiddellijk onder de aanwezigen. Hij zei niet: “Laat ik eten. Laat ik het houden.” Neen, dat deed hij niet. Hij had niets nodig. “Tena tyaktena bhoeňjiethaa, geniet de wereld, maar op voorwaarde dat hij wordt doordrongen door God” is een andere regel uit de Ieshaavaasyopanishad. Dit is zoveel als zeggen “geniet God zelf”. Ieder blad aan een boom, elke bries die waait en elke straal van de zon of de maan is het verblindende licht van de vingers van God zelf.

Tot zijn laatste dag was hij vriendelijk voor ons. Groothartig is een te klein woord, hij was veel meer dan een groothartig mens. Sommigen onder ons waren lichamelijk aanwezig tijdens zijn leven en velen onder ons hebben hem nooit gezien. Dat zijn naam door de gehele wereld gaat illustreert genoeg zijn grootheid. Zo liefdevol was zijn hart dat vele mensen uit deze streek, saanyaasins (monniken), saadhoes (heilige mannen) in Svargaashram en andere plaatsen en in Rishikesh zeiden dat hij niet Sivananda heette, maar Givananda. De demonstratie van zijn goddelijkheid lag in de manier waarop hij gaf. “Geef. Geef. Geef.” Er zijn humoristische voorvallen in zijn leven. Op zekere dag riep hij mij en zei: “Ik houd niet van deze keuken. Zo klein als ze is. Ik wil een eetzaal zo lang als Rishikesh ver is. Ik wil mensen te eten geven. Ik wil elke dag duizend mensen te eten geven. Anders doe ik het in mijn volgend leven.” Zie de gevoelens van een grote ziel. De laatste woorden van de Vaishvaanara Vidyaa in de Chaandogyopanishad zijn: “Hij moet niet veel eten. Eén graankorrel zal hem bevredigen.” Ken je de kracht van een klein atoom? Het is onzichtbaar, maar welke kracht heeft het. Zo is ook de kracht van het weinige voedsel dat een grote heilige eet. De wereld wordt verzadigd door de voldaanheid van de heilige. De Maandoekyopanishad zegt: “Vereer deze grote zielen als je voorspoed wenst.” Voorspoed niet alleen in stoffelijke zin of in spirituele zin, maar in elke zin. Het zijn wonderlijke wezens, wondermensen, dat is alles wat we kunnen zeggen. Er zijn vele wondermensen in dit land. Je kunt ze geen bepaalde naam geven. Welk soort wonder het is kan onmogelijk worden beschreven. Zelfs door hen alleen maar te zien word je gezegend. Mensen stroomden samen om Swami Sivananda te zien. Wanneer wij hem vandaag gedenken, moeten we beseffen waarom we hem gedenken. Wij gedenken de Godmens of de mens van God. Alles komt tot ons als we aan die ene mens denken. Je hebt geen groot publiek nodig, die ene persoon zelf is het publiek. Hij zelf is het magazijn, de verblijfplaats van alle waarden van deze wereld.

Het gehele beginsel van spiritueel bestaan is een bepaling van de mate van je aanwezigheid in de handelingen die je stelt, in de gedachten die je denkt en in de woorden die je spreekt. Een woord dat je spreekt met geheel je wezen erin ingebed dwingt respect af. Maar als slechts je tong spreekt luistert niemand. Je spirituele leven is vervat in het beginsel van je aanwezigheid in je daden, je woorden en gedachten. Waar ben je gevestigd? Je bent niet gevestigd op de oppervlakte van deze aarde. Je moet niet één duim breed bewegen om te krijgen wat je wilt, want wat je wilt zit onder je neus. Zijn voldoening lag niet in het verwerven van dingen van deze wereld, niet in de glorie van de aarde, niet in show, maar in de voldoening die de voldoening is van al wat is.

Mensen hebben biografieën en bloemlezingen geschreven over Swami Sivananda, maar geen enkele ervan bevat wat degenen die in zijn nabijheid leefden zagen wat hij was. Wanneer je dagelijks iemand ziet, ken je die persoon beter dan wat biografieën zeggen. Zie me, dat is genoeg. Deze aashram werd zo groot. Zijn reputatie bereikte de andere kant van de wereld. Wat is de reden achter zijn erkenning door iedereen? Het is de handeling zelf van deze grote Meester die nu nog altijd plaatsvindt. Hij placht ons te zeggen: “Ik zal nooit toelaten dat jullie honger lijden. Er zal altijd voedsel zijn. Wees niet bang. Ik heb een plan gemaakt, de Vishvanaatha Mandir Moeladaana. Dat fonds zal wat interest opbrengen waarmee je de eredienst kunt laten doorgaan en voedsel koken en eten. Dit voedsel zal jullie toelaten altijd te overleven, zonder dat je voedsel moet bedelen.” Iemand die erop vertrouwt dat hij nooit honger zal lijden zolang God in zijn hemel is, zal nooit honger lijden. Zijn gedachten zullen alles aantrekken wat hij nodig heeft. Je wordt aangetrokken door de wereld. De wereld is zo sterk dat hij je vastpakt en je tot hem trekt. Mensen lopen overal heen voor een of andere persoonlijke voldoening. Maar kun jij de wereld naar je toe trekken? Trek de wereld naar je toe. Is er iemand die zo’n mogelijkheid in overweging durft te nemen? Als je de wereld binnengaat, trek hem dan naar je toe. Maar als je leeft in je keukenachtige hart of in je kippenhart schopt de wereld je buiten. De uiterste onzelfzuchtigheid van een spirituele zoeker ligt in de overtuiging dat hij niets nodig heeft, omdat hij alles heeft.

Zo iemand was de grote Swami Sivananda. Elke dag zagen we hem, jaren lang. Elke dag sprak hij een nieuw woord dat een evangelie was. Bij hem zitten was een vreugde. Zijn aanwezigheid was de oplossing voor ieder probleem. We hadden verscheidene moeilijkheden in de aashram, allerlei problemen. We brachten ze onder de aandacht van Goeroedev. Hij zei dan: “Het zal weggaan.” Hij zei niet hoe we het probleem moesten aanpakken. Het zal weggaan. Dat was alles. En dat deed het ook. Hoe het wegging konden we niet zeggen. Kwellende problemen baarden ons zorgen in de eerste dagen van de aashram, maar ze verdwenen alle geleidelijk. Als God met jou is, is ook de wereld met jou. Als de wereld met jou is, zijn ook alle mensen met jou. Wat is je probleem? Dat was zijn filosofie.

In onze meditaties beginnen we altijd met een gebed tot de goeroe. Een gebed tot de goeroe betekent niet een gebed tot de fysieke vorm van de goeroe, die vergankelijk is, maar tot de energie van de goeroe, de uitgebreide vorm van het bewustzijn van de goeroe en zijn aanwezigheid die ons omvat. De goeroe zit niet buiten jou. Hij staat boven jou. Je moet dit onthouden. Dat wat boven je staat is de goeroe, niet wat buiten jou staat, want het buiten jou staan van iets belet dat je er echt contact mee hebt. Wanneer iets boven je staat, doorstroomt het je helemaal met zijn aanwezigheid. Het stort genade en zegeningen over je uit. Je moet het verschil onthouden tussen vóór jou en boven jou. God zit niet vóór ons. Dit is de sleutel tot de meditatietechnieken. Meditatie is de kunst om de geest te concentreren op dat wat boven je staat, niet noodzakelijk vóór of naast jou. Dan zal het ding waarop je je concentreert als iets dat boven je staat zijn genade over je uitstorten. Een regen van deugden zal je hart verwarmen. Grote wijzen noemen dit de dharma megha samaadhi. De vereenzelviging met dit soort beginsel trekt wolken van deugden aan en stort genade over je uit. Dit is een soetra (aforisme) uit Patanjali’s Yogasysteem. Er zijn vele grote wijzen in dit land, zoals er ook daarbuiten waren. Degene die ons onmiddellijk nabij is, is Swami Sivananda. Als je aan hem denkt alsook aan de mirakels die hij deed en aan de vriendelijkheid en het mededogen van zijn hart zullen al je zonden worden vernietigd. Denk aan hem zoals hij echt was, als aan iets wat je overstijgt en je zult worden gezuiverd. Mogen we zijn genade deelachtig worden.