De mens wil geluk. Hij verafschuwt pijn. Hij beweegt hemel en aarde om het geluk dat hij wenst te vinden in zintuiglijke voorwerpen en zie, hij raakt verstrikt in het onontwarbare net van Maayaa (illusie). Arme man! Hij weet niet dat deze voorwerpen vergankelijk en voorbijgaand, eindig en bepaald door tijd, ruimte en oorzakelijkheid zijn. En wat meer is, hij slaagt er niet in in hen het begeerde geluk te vinden.

Deze wereld is onvolmaakt (Apoerna) en het leven is onzeker. Een advocaat telefoneert, gaat de trap op om te eten en helaas! sterft terwijl hij naar boven gaat. Zulke voorvallen zijn geen zeldzaamheid.

Er is geen jota geluk in voorwerpen, omdat ze onbezield (Jada) zijn. Zelfs zingenot is slechts een weerspiegeling van de Aatmische Zaligheid (de zaligheid van het Zelf). Zoals een straathond die op een droog been knaagt zich inbeeldt dat er bloed uit het been komt, terwijl het in feite uit zijn eigen verhemelte komt, zo beelden ook wereldse mensen zich in hun dwaasheid in dat het geluk dat ze in het dagelijks leven genieten slechts van voorwerpen komt.

Je kunt eeuwige, oneindige, verheven vrede en zaligheid slechts vinden in je Aatma (Zelf), dat schittert in al zijn pracht en glorie in de kamers van je hart. Het is een belichaming van Zaligheid (Aananda Svaroepa).

Er is mentaal ongemak, onvoldaanheid, ontevredenheid en rusteloosheid in zelfs multimiljonairs en koningen. Een of andere zorg, lijden of pijn is onveranderlijk aanwezig, zelfs als ze op het hoogtepunt zijn van het genieten van wereldse genoegens. Toon me een mens die volmaakt gelukkig is. Terwijl het huwelijk van zijn tweede zoon wordt ingezegend, wordt zijn geest gefolterd door de herinnering aan zijn eerste zoon, die niet lang geleden stierf.

De geest is zo gemaakt dat het ritme van plezier en pijn in stand wordt gehouden, zoals het ritme van de samentrekking en de ontspanning van het hart.

Je koestert de vrees dat het geluk spoedig zal verdwijnen als je je in gelukkige omstandigheden bevindt. Dit brengt pijn terwijl je volop geniet van zinnelijk genot. Ook al verdrijf je de pijn op een of andere manier, dan manifesteert ze zich toch opnieuw in een of andere vorm, zoals het verlies van eigendom, ziekte, dood, vijandschap en ontgoocheling.

Er is geen hoop op onsterfelijkheid met behulp van rijkdommen. Dit is waarlijk de uitdrukkelijke en onweerlegbare verklaring van de Oepanishads: "Na karmana na prajaya na danena tyaageneka amritatva manasoe. Noch door rituelen, noch door nageslacht, noch door rijkdom, maar door onthechting alleen kan de onsterfelijkheid worden bereikt."

Het louter opgeven van voorwerpen is geen echte verzaking. Beste vrienden, onthoud dit punt goed. Echte Tyaaga of verzaking bestaat in de verzaking van egoïsme, "ik"-heid, "mij n"-heid, zelfzucht, Moha (begoocheling), Dehaabhimaana (vereenzelviging met het lichaam), begeerten en alle soorten van hevige verlangens.

Voor alle wezens is een menselijke geboorte moeilijk te verwerven. Er wordt gezegd dat er drie dingen zijn die waarlijk zeldzaam zijn en die te danken zijn aan de genade van God, namelijk een menselijke geboorte, het verlangen naar bevrijding en de beschermende zorg van een volmaakte wijze. De mens die gek genoeg is zich niet in te spannen voor de Zelfrealisatie nadat hij door enkele deugdzame daden in vorige levens een menselijke geboorte en op de koop toe een goed verstand verwierf, begaat waarlijk zelfmoord, want hij doodt zichzelf door zich vast te klampen aan onwerkelijke dingen.

Je wilt me nu de pertinente vraag stellen: "Waarom moet ik het Aatma (Zelf) realiseren?" Ik zeg, omdat de Zelfrealisatie je bevrijdt van het Samsaarische wiel (Samsaara: zintuiglijk heelal; dat wat voortdurend verandert) met zijn begeleidende euvels. Aanhoor de nadrukkelijke verklaring van de Oepanishads: "Dit Zelf dat vrij is van zonde, onvergankelijk, onsterfelijk, vrij van zorgen, honger en dorst, dat is het wat moet worden gezocht en dat men moet wensen te begrijpen met ware begeerten en ware besluiten ; wie dit Zelf heeft gezocht en het begrijpt verwerft alle werelden en bevredigt alle begeerten." (Chandogya Oepanishad).

Luister opnieuw naar de krachtige uitspraken van dezelfde Chandogya Oepanishad:

"Yo vai bhoema tat soekham na aipe soekham asti, bhoemaiva soekham bhoema bhoema toevaiva vignyaastavya. De Oneindige is zaligheid. Er is geen zaligheid in wat eindig is. Maar men moet wensen het Oneindige te begrijpen."

Iedereen op deze wereld is rusteloos, ontevreden en onvoldaan. Hij voelt dat hij iets ontbeert, iets waarvan hij de aard niet echt begrijpt. In de uitvoering van ambitieuze plannen zoekt hij de rust en de vrede waarvan hij voelt dat hij ze ontbeert. Maar tot zijn grote spijt en ontgoocheling ontdekt hij dat wereldse grootheid, nadat hij ze verwierf, een begoocheling en een valstrik is. Hij vindt er geen geluk in. Hij verwerft begeerde diploma's, titels, eer, macht, positie, naam en faam; hij trouwt; hij krijgt mooie kinderen; hij krijgt alles waarvan hij het geluk verwacht. Maar hij vindt geen echte rust en vrede.

Wijzen, Aachaaryas (spirituele leraren) en profeten zijn het nooit moe te zeggen dat deze rusteloosheid in elke mens, deze staat van ontevredenheid, onvoldaanheid en het ongemak van zich slecht op zijn gemak te voelen met zichzelf en zijn omgeving uitsluitend te wijten is aan het verlies van het gezelschap van de partner van zijn ziel, die eeuwig schittert in de kamers van zijn hart, die klaar staat om hem te omhelzen met uitgestrekte armen, als hij er echt om geeft Hem te zien en als hij echt spiritueel hongerig en dorstig is.

Eén anna (cent) plezier is vermengd met vijftien annas pijn. Plezier dat vermengd is met pijn, vrees en zorgen is in het geheel geen plezier. Als je ook deze anna plezier begint te ontleden verzwindt het tot een ijl niets. Je zult ontdekken dat hij een louter spel van de geest is. O mens, ontwaak. Open je ogen. Ontwikkel Viveka (onderscheidingsvermogen). Je kunt geen echt geluk vinden in eindige voorwerpen.

Nitya Niroepaadhika Niratisya Aananda (eeuwige, onbegrensde, oneindige zaligheid) die onafhankelijk van voorwerpen is, kan slechts worden gevonden in het Overgankelijke Bewustzijn of Aatma (Zelf) of de Ziel of Brahman (het Absolute), de Bewoner van je hart. Laat daarom uiterlijke dingen meedogenloos los en spoed je naar de voeten van de Heer. Ontwikkel Vairaagya (onthechting). Vairaagya is dé fundering van het spirituele pad.

Waarom lopen mensen de zinnen achterna? Wat is hun opvatting van het geluk?

Zijn het Samskaaras (onderbewuste indrukken) die hen dwingen telkens weer dezelfde zinnelijke daden te stellen? Is de mens louter een schepsel van zijn omgeving en omstandigheden? Kan hij zijn Samskaaras niet uitwissen met doeltreffende en geschikte middelen?

Ten gevolge van onwetendheid loopt de mens her en der om geluk te zoeken in voorwerpen. Een beetje peperkoek en wat lekkernijen, een zoon en een jonge vrouw, wat rang en stand en macht en op de koop toe een beetje geld op de bank vullen zijn hart met vreugde en geven kalmte aan zijn zenuwen. Dat is alles wat hij verlangt. De zaligheid van Aatma (het Zelf), bovenzintuiglijke Aananda (zaligheid) en vrede, spirituele extase en kennis zijn hem onbekend. Hij verlangt deze niet. Wat meer is, hij heeft er een afkeer van. Hij haat mensen die spreken over hogere en sublieme dingen. Geloof me, de mens kan zijn Samskaaras uitwissen door Poeroeshaartha of de juiste inspanning. Hij is geen schepsel van zijn omgeving en omstandigheden. Hij is de meester van zijn lot.

Te midden van de lawaaierige en rumoerige drukte van wereldse activiteiten komen er momenten van rust en vrede, als de geest zich voor een tijd, al is die nog zo kort, verheft boven de vergankelijke wereldse dingen en verwijlt op de hogere problemen van het leven, namelijk het hoe en waarom van het leven en het raadsel van het heelal. De mens begint te onderzoeken: "Wie ben ik?" De oprechte zoeker wordt ernstig en raakt verdiept in zijn bespiegelingen. Hij begint te zoeken en de Waarheid te begrijpen. Onderscheidingsvermogen komt tot hem. Hij zoekt Vairaagya (onthechting), concentratie, meditatie en zuivering van het lichaam en de geest en hij bereikt uiteindelijk de hoogste kennis van het Zelf. Maar de mens van wie de geest verzadigd is met wereldse Vaasanas (subtiele begeerten) en materialistisch gif is heel erg onachtzaam en wordt onweerstaanbaar meegesleurd door de twee stromen van Raaga en Dvesha (voorkeur en afkeer) en hulpeloos heen en weer geslingerd in de onstuimige Samsaarische stroom van wereldse aangelegenheden.

Ah, hoe onzeker is het zinnelijk leven op deze wereld. Als je voortdurend denkt aan de vergankelijke aard van zinnelijk plezier en zijn begeleidende euvels, zoals lijden, zorgen, moeilijkheden, problemen, angsten en een voortijdige dood, dan ontwikkel je langzaamaan Vairaagya (onthechting). De Vairaagya die tijdelijk komt is het gevolg van het verlies van een partner, familieleden, vrienden, een kind of eigendommen. Dit zal je niet veel helpen op het spirituele pad. Wat echt nodig is, is een Vairaagya (onthechting) die ontstaat uit Viveka (onderscheidingsvermogen).

Jijzelf hebt je leven ingewikkeld en verward gemaakt. Je hebt jezelf verstrikt in de poel van Samsaara (zintuiglijk heelal). Je hebt je behoeften en begeerten vermenigvuldigd. Elke dag smeed je een nieuwe schakel aan de keten van je slavernij. Eenvoud verdween. Luxueuze gewoonten en levenswijzen worden aangenomen. Geen wonder dat er overal werkloosheid is. Mensen sterven van honger. Er heerst een malaise in de handel. Er is onrust overal.

Echtscheidingszaken worden talrijker met de dag. De ene natie is bang voor de andere. De ene natie verdenkt andere naties ervan een grote oorlog voor te bereiden. Het leven werd een kwestie van onzekerheid. Het werd een massa van verwarring, chaos en verbijstering. Het werd stormachtig en rumoerig. Het is vol van onderstromen, tegenstromen, ondergrondse stromen en gemengde stromen.

Is er geen middel om te ontsnappen aan dit leed en deze moeilijkheden? Er is slechts één middel. Leid een leven van onthechting, zelfbeheersing, zuiverheid, dienstvaardigheid, kosmische liefde. Ontwikkel de gewoonte het juiste gezichtspunt, het juiste denken, het juiste voelen, het juiste handelen aan te nemen, met de juiste mentale houding of Bhaava. Beoefen devotie en meditatie.

O Mohan, je hebt geen echte volgehouden Vairaagya. Je huidige mentale staat is het gevolg van geldgebrek. Dit zal je niet helpen op het spirituele pad. De geest wacht op de eerste de beste gelegenheid om het verzaakte voorwerp terug te verwerven. Je bent ongetwijfeld een mens met spirituele Samskaaras (onderbewuste indrukken). Maar je Vairaagya (onthechting) moet van het type zijn dat ontstaat uit zuivere Viveka (onderscheidingsvermogen; Nityaanitya Vastoe Viveka, het onderscheid tussen het werkelijke en het onwerkelijke). Dit is een zeldzaam iets, een zeldzame deugd, al veinzen vele mensen dat ze ze bezitten.

Duizenden jonge gediplomeerden en jonge dokters komen tot mij met een aarden pot in handen, gekleed in oranje gewaden, op zoek naar grotten in Oettarkashi en Gangotri voor diepe meditatie en de beoefening van Praanaayaama. En sommige jonge wetenschappelijke onderzoekers en sommige Raajkoemaars (prinsen) gaan naar de Punjab en Kashmir in zijden pakken, met een stijve boord en een das, op zoek naar een bruid. Is er plezier of pijn op deze wereld? Als er plezier is waarom trekken jonge, welopgevoede mannen zich dan terug in het woud. Als er pijn is waarom lopen jonge mannen dan achter rijkdom, vrouwen en positie aan?

Geheimzinnig is Maayaa (illusie)! Geheimzinnig is Moha (begoocheling)! Probeer het raadsel van het leven en het raadsel van het heelal te begrijpen.

Verwerf Viveka (onderscheidingsvermogen). Neem een toevlucht in Satsang (samenzijn met gelijkgestemde zoekers of met een wijze). Onderzoek de aard van Aatma (Zelf). Bestudeer de Yogaschriften en de Oepanishads. Je zult dan een ruim begrip hebben van de ontelbare problemen van het leven. Er is geen jota geluk op deze wereld. Zoek het geluk van binnen.

Is een koninkrijk niet waard te worden bezeten? Is een zomerpaleis in Kashmir of een siertuin met zoetgeurende bloemen met verscheidene kleuren niet aangenaam om in te verblijven? Is het gezelschap van jonge prinsessen met slanke lendenen en ogen als lotussen, dierbaar als het leven zelf, niet zeer aangenaam? Toch trokken wijze mensen als Bartrihari, Boeddha, Gopichand en anderen zich terug in het woud, al deze dingen opzij schoppend als waardeloos stro, om het Zelf te realiseren dat alleen in staat is oneindige zaligheid, onsterfelijkheid en eeuwige vrede te schenken.

Bezieling komt en gaat. Daarom moet je altijd zo voorzichtig zijn je spirituele Samskaaras (indrukken) te voeden en te beschermen met een vurige Vairaagya (onthechting), een intense en voortdurende Saadhanaa (oefening) en een vurig verlangen naar bevrijding (Moemoekshoetva). Je moet je goede Samskaaras vermeerderen. Je moet ze ontwikkelen. Je moet ze vermenigvuldigen. Vairaagya (onthechting) is zuiver een innerlijke staat. Een mens kan in de drukte van de wereld blijven te midden van luxe, vrouwen en weelde en toch een volmaakte Vairaagya bezitten, wijl een Saadhoe (asceet), die in een grot woont in de verafgelegen streken van de Himalayas ten zeerste gehecht kan zijn aan zijn waterpot, stok of lendendoek.